Dobre i złe tłuszcze
U człowieka, w momencie przyjścia na świat, tkanka tłuszczowa jest bardzo rozwinięta w stosunku do masy mięśniowej. Wydaje się, że budowanie przez organizm ludzkiego płodu tkanki tłuszczowej dokonuje się w ostatnich tygodniach ciąży. Podstawowe kwasy tłuszczowe są niezbędne w procesie formowania komórek oraz w procesie mielinizacji, ktory polega na otaczaniu tłustą powłoką dróg nerwowych, co pozwala na szybsze przekazywanie informacji wzdłuż włókien nerwowych.
Dzieci, które rodzą się z niedowagą, są bardziej podatne na zaburzenia neurologiczne. W grupie tej występuje też większa śmiertelność w okresie niemowlęcym, jak również wyższe jest ryzyko wystąpienia takich chorób, jak patologiczne zmiany w sercu, cukrzyca oraz choroby nerek. Współczesne diety zawierają często nadmiar tłuszczów zwierzęcych, lecz są ubogie w podstawowe kwasy tłuszczowe, które odgrywają ważną rolę w wielu obszarach wzrostu i rozwoju organizmu i wpływają na kształtowanie się złożonych zachowań.
Te podstawowe kwasy zawiera olej z ryb oraz tłoczone na zimno oleje roślinne. Jeżeli w organizmie występuje brak witamin i odpowiednich składników mineralnych (witamin B3, B6, C oraz cynku i magnezu), wówczas zatrzymana zostaje synteza kwasów tłuszczowych.
Cynk
Nasz organizm potrzebuje bardzo małej ilości cynku, lecz brak tej dawki może mieć duży wpływ na funkcjonowanie ciała. Cynk jest podstawowym składnikiem, który wpływa na różne obszary wzrostu i rozwoju organizmu. Jest niezbędny w procesie wytwarzania spermy, wpływa na płodność, pomyślny rozwój ciąży i zachowanie matki, przyspiesza gojenie się ran na skórze jak również oddziałuje na funkcjonowanie systemu odpornościowego.
Wzrost, dojrzałość seksualna, umiejętność uczenia się, odporność na stres i kontrola zachowań związane są z poziomem cynku w organizmie. Natomiast niedobór cynku – zgodnie z literaturą medyczną – może przejawiać się w postaci depresji, nadwrażliwości na światło, w upośledzeniu smaku i zapachu, może prowadzić do bulimii i anoreksji, a także obniżonej zdolności koncentracji. Wysoko przetworzone produkty, jak biały chleb czy cukier, w procesie przeróbki tracą większość cynku.
Niektóre ze źródeł cynku:
Chude mięso, ostrygi, korzeń imbiru, owies, żółtko jaja, ziarna pszenicy i ryżu (niełuskane), krewetki i tuńczyk, groch, mięso kurczaka, soczewica, kalafior, szpinak oraz kapusta. Bogatymi źródłami cynku są także przyprawy - czarny pieprz, papryka, chili i cynamon.
Magnez
Organizm człowieka wykorzystuje magnez na wiele sposobów. Około 70% magnezu, który dociera do organizmu, magazynowane jest w zębach oraz kościach. Główną funkcją magnezu jest aktywizacja enzymów, szczególnie tych, które są zaangażowane w przemianę węglowodanów. Reguluje także gromadzenie przez organizm energii oraz jej zużywanie. Niedobór magnezu może być przyczyną takich objawów, jak nadmierny niepokój, nadpobudliwość, labilność emocjonalna, zwiększone łaknienie na słodycze i nadużywanie alkoholu i skurcze drobnych mięśni.
Niektóre ze źródeł magnezu:
Morskie wodorosty (algi), świeży zielony groch, pełne ziarna zbóż, orzechy, nasiona, pestki dyni oraz kakao (gorzka czekolada).
Wapń
Wapń jest składnikiem mineralnym, który najobficiej występuje w organizmie człowieka. Większość ludzi wie o tym, że wapń odpowiada za zdrowe kości i zęby. Jest on również niezbędny w przekazywaniu impulsów nerwowych, krzepnięciu krwi, a także dla prawidłowej funkcji serca.
Deficyt wapnia może powodować odpływ tego minerału z kości oraz zębów (demineralizacja). W dłuższym okresie może prowadzić to do osteoporozy oraz ciągłych ubytków w zębach. Niedobór wapnia może też wpływać na funkcjonowanie mięśni, układu nerwowego oraz ogólny rozwój organizmu. Skurcze mięśni w pozycji spoczynkowej mogą sygnalizować niski poziom wapnia, podobnie jak nerwowość, ogólny niepokój oraz nadpobudliwość.
Jeżeli w okresie dzieciństwa poziom wapnia utrzymuje się na niskim poziomie, grozi to osłabieniem rozwoju, a w szczególnie niekorzystnych wypadkach może rozwinąć się krzywica. Aby wapń został wchłonięty i wykorzystany przez ciało, niezbędna jest obecność witaminy D. Jej źródło to: olej z wątroby dorsza, produkty mleczne, a do jej aktywizacji niezbędne jest światło słoneczne.
Niektóre ze źródeł wapnia:
Morskie wodorosty (algi), sery szwajcarskie, cheddar, mleko oraz jego przetwory, zielone liściaste warzywa, owoce cytrusowe, warzywa strączkowe.
Mangan
Organizm człowieka potrzebuje niewielkiej ilości manganu, jednak jest on bardzo ważny gdyż wpływa na funkcjonowanie mechanizmu równowagi. Mangan jest potrzebny dla funkcjonowania wielu enzymów. Jest zaangażowany w proces wytwarzania energii, tworzenia kości i chrząstek, a także w metabolizm białek.
Deficyt manganu może przejawiać się w upośledzeniach płodu, opóźnieniach rozwoju, słabej tolerancji na glukozę, problemach związanych z uchem wewnętrznym, napadach drgawkowych, zaburzeniach rytmu serca, utracie wagi ciała, jak również zaburzeniach zachowania, ze schizofrenią włącznie.
Niektóre ze źródeł manganu:
Soczewica, fasola, migdały i orzechy brazylijskie, ryż, pełne ziarno pszenicy, żyta, czerwona kapusta, ciemna czekolada, herbata, goździki, tymianek, imbir.
Źródło: Goddard Blythe S.(2006). Harmonijny rozwój dziecka. Warszawa: Świat Książki
Pedagog, logopeda, terapeutka integracji sensorycznej, terapeutka treningów słuchowych Tomatis, Johansen, Warnke, NeuroFlow